سند عادی

تعارض سند عادی و سند رسمی

اگر طرفین سندی را به دادگاه تحویل دهند که یکی از آنها سند رسمی و سند دیگر عادی باشد، درنتیجه ممکن است سؤال پیش بیاید که کدام‌یک از آنها در نزد دادگاه اعتبار دارد؟ در این زمینه نیز مشاوره حقوقی اسناد ملکی راهنمایی‌های لازم را انجام خواهند داد. همین‌طور چگونه می‌توان تعارض بین آن دو را تشخیص داد. تعارض به معنای خلاف یکدیگر آمدن است. برای اینکه مشخص شود بین دو سند تعارض وجود دارد باید به ۴ نکته توجه کرد.

ابتدا باید هر دو سند قابل‌مشاهده باشند، یعنی نزد دادگاه باید هر دو سند حضور داشته باشند. در غیر این صورت این یک تعارض بی‌معنا خواهد بود. همین‌طور با مشاهده و خواندن آن باید متوجه شد که این رو با یکدیگر تناقض دارند. هردوی آنها باید وحدت موضوع داشته باشند تا دادگاه بتواند به آنها رسیدگی کند. برای مثال نباید یک سند در رابطه با اثبات طلب و آن یکی در رابطه با اثبات پرداخت دین باشد. باید دادگاه بتواند به آن‌ها استناد کند و هر دو معتبر باشند و قبلاً جعلی بودن آن توسط دادگاه به اثبات نرسیده باشد. برای آنکه بدانید آیا دلایل و مدارک لازم جهت حضور در دادگاه را دارید از مشاوره حقوقی اس

 

 برای دفاع در مقابل اسناد عادی می‌توان از انواع تعرض اعم از جعل، انکار و تردید استفاده کرد. ثانیاً تکرار تعرض به سند عادی امکان‌پذیر است.

 

چک و سفته از جمله اسناد عادی‌اند؛ زیرا تنظیم آن‌ها توسط اشخاصی صورت می‌گیرد که مأمور رسمی نیستند و صرف چاپی بودن یک نوشته یا تایپ آن در سربرگ‌های آرم‌دار مانند آن‌چه که توسط بنگاه‌ه

 

 

 

واب: اگر بخواهیم مزایا و حدود اعتبار اسناد رسمی را احصاء کنیم عبارتند از:
1- اسناد رسمی درباره طرفین تنظیم کننده و جانشین قانونیشان، مانند ورثه آنان معتبر است.
2- تاریخ تنظیم سند رسمی نه تنها نسبت به طرفین معامله بلکه نسبت به سایر اشخاص نیز اعتبار دارد. پس اگر آقایان «الف» و «ب» با سند رسمی اتومبیلی را معامله کنند و سپس «الف» با سند عادی به تاریخ قبل یا بعد از آن با دیگری‌‌ همان اتومبیل را معامله نماید تاریخ سند رسمی نسبت به این شخص ثالث نیز معتبر است و نمی‌تواند صرفاً به استناد سند عادی اتومبیل را از مالکیت آقای «ب» خارج کند.
3- در مقابل سند رسمی انکار وتردید قابل توجه نیست و صرفاً می‌توان نسبت به آن ادعای جعل کرد؛ زیرا اصل برصحت و اصالت اسناد رسمی است. برای مثال اگر «الف» به استناد سند رسمی از آقای «ب» مطالعه وجه کند، آقای «ب» نمی‌تواند بگوید که من چنین سندی را امضاء نکردم و منتسب به من نیست و نباید ثابث کند که سند را امضاء نکرده است بلکه فقط می‌تواند ادعای جعل کند که در این حالت مسلماً بار اثبات این ادعا نیز با اوست و اگر نتواند جعلیت سند رسمی را به اثبات برساند، اصل بر اصالت سند رسمی است و به پرداخت وجه مندرج در سند محکوم خواهد شد؛ مگر این که ثابت کند که سند به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است، برای مثال وجه آن را پرداخته است.
سؤال: اگر مستند ادعای خواهان سند عادی باشد طرف مقابل می‌تواند منکر آن شود؟
جواب: اصولاً اثبات اصالت سند عادی با کسی است که به آن استناد می‌کند و طرف مقابل به صرف اظهارنظر مسؤولیتی بابت اثبات اصالت سند عادی ندارد. فرض کنیم «الف» به موجب یک سند عادی از آقای «ب» مطالبه مبلغی می‌کند، «ب» می‌تواند با اظهار این مطلب که چنین سندی را امضاء نکرده از خود سلب مسؤولیت کند و در این حالت آقای «الف» است که باید صحت و اصالت سند عادی را به اثبات برساند.
چند نکته در مورد اسناد:
- مفاد اسناد هنگامی اعتبار دارند که مخالف با قوانین مملکتی نباشند؛ برای مثال اگر در سند آمده باشد که طرف مقابل متعهد شده ده کیلوگرم تریاک در فلان تاریخ تحویل فلان شخص دهد چنین تعهد و سندی باطل است.
- شهادت‌نامه سند محسوب نمی‌شود و فقط اعتبار شهادت را دارد.
- در دو حال اسناد عادی اعتبار اسناد رسمی را پیدا می‌کنند:
الف- شخصی که سند عادی علیه او اقامه شده، صدور آن را از جانب خود تأیید کند.
ب – در دادگاه ثابت شود که سندعادی که مورد انکار قرار گرفته از سوی شخص منکر قبلاً به امضاء و مهر رسیده است.
- اگر مقررات مربوط به ابطال تمبر نسبت به اسناد رسمی رعایت نشده باشد، صرف عدم ابطال تمبر موجب خروج سند مزبور از رسمیت نیست.
- اگر در ذیل سند یا حاشیه یا پشت آن مندرجاتی باشد که حکایت از بی‌اعتباری یا از اعتبار افتادن تمام یا قسمتی از مفاد سند کند حتی در صورت نداشتن امضاء یا تاریخ به آن توجه می‌شود و دارای اثر است و دادگاه آن را معتبر می‌شناسد. همچنین است که به وسیله خط کشیدن یا به نحو دیگری سند را باطل کنند. البته اگر طرف مقابل، آن نوشته‌ها را که حاکی از بی‌اعتباری سند است، باطل بداند و یا بطلان آن‌ها را امضاء کرده باشد و یا دادگاه به‌دست بیاورد که آن نوشته‌ها باطل بوده، به این مندرجات ترتیب اثر داده نخواهد شد و سند مزبور دارای اعتبار است.
- اسناد رسمی و اسنادی که در حکم اسناد رسمی‌اند مانند چک دارای مزایایی از حیث آیین ‌دادرسی مدنی هستند برای مثال دارنده این گونه اسناد چنانچه بخواهند قبل از صدور حکم دادگاه، اموال طرف مقابل را توقیف و تأمین کنند (تأمین خواسته) بدون پرداخت خسارت احتمالی درخواستشان پذیرفته خواهد شد.