حقوق بشردوستانه

در برزخ حقوقی قرار گرفته ما نمیدونیم ماهیت این موضوع رو دقیقا چی بدونیم؟

اگه تروریسم رو دولت بدونیم که باید براش سفارت تعریف کنیم درحالی که برای تروریسم سفارت تعریف کردن بی معنیه. فلذا مبارزه تروریسم با یک دولت دیگه نمیتونه جنبه بین المللی داشته باشه اگه بخوایم مخاصمه رو داخلی بدونیم ومبارزه رو بین یک دولت با یک گروه نظامی بدونیم باید اون گروه نظامی بخشی از سرزمین کشور مربوط رو در تصرف خودش گرفته باشه ومشخصات خاصی داشته باشه که قابل تفکیک وتشخیص باشه در حالی که گروه های تروریستی به عنوان طرف قابل تشخیص نیست. اگه گروه شورشی بدونیم قابلیت حمایت پیدا میکنه

ما اگه مخاصمه مد نظرمون رو مخاصمه داخلی بدونیم تنها میتونیم ماده 3 مشترک وپروتکل الحاقی 2 رو اعمال کنیم.

اگه تروریسم رو رژیم بدونیم که مثل شورش قابلیت حمایت پیدا میکنه دارای حق وتکلیف میشه در حالی که ما نمیخوایم از تروریسم حمایت کنیم. تنها جایی که حقوق بشر شاید بخواد وارد بشه در جایی که اعمال تروریستی بخواد صلحی رو نقض کنه. در غیر این صورت حقوق بشر در مواجه با تروریسم اعمال نمیشه. فلذا در صورت دستگیری این افراد مشمول حقوق اسرا جنگی در جنگ نمیشوند.  حقوق بشردوستانه برای تروریسم تنها در حوزه اقرادمجروح یا جنازه ها اعمال میشه.

صلح چیه؟ نبود هرگونه تهدید فقر گرسنگی قااچاق حق داشتن زندگی خوب وجود عدالت حاکمیت  قانون

رزیم ینی مجموعه قواعد مقررات حاکم بر اون سیستم.

در حقوق بین الملل تعریفی از تروریسم نداریم.برداشت ها از تروریست متفاوته برخی کشور ها حتی نهضت های مقاومت ملی رو جزو تروریسم میدونستند.  معیار مشخص نیست البته اگه شوراامنیت هرچی بگه حرفش برامون حجته. اما سازکار مبارزه با تروریسم مشخص شده. امریکا میگفت حق بر جنگ علیه تروریسم. در حالی که ما در منشور چیزی تحت عنوان حق برجنگ نداریم. توسل به زور مطلقا ممنوعه. مارژیم مقابله با تروریسم داریم.

 

سال 1937 کنوانسیون مبارزه با تروریسم تهیه شد اما هرگز تصویب نشد

--------------------------

حقوق بین الملل بشردوستانه مجموعه قواعد ومقرراتی است که اقدام به قانون مند کردن مخاصمات مسلحانه ورفتار انسانی با اشخاص میکند

خیلی ها میگن هر توسل به زوری نامشروع نییست وبه تجاوز ختم نمیشه اگه در قالب دفاع مشروع باشه. تا زمانی که شورا امنیت کاری نکرده این به حق ذاتی شما در دفاع مشروع آسیب نمیزنه.

اما برخی دیگه میگن اصلا چرا دفاع مشروع رو به توسل به زور ربط میدین این دو،دو مورد کاملا مستقل از هم اند نمیشه برای توسل به زور استثنا قائل بشین اصل منع توسل به زور جزو قواعد آمره است.

-----------------------------------

 

 

رخی از مهم ترین معاهدات حقوق بشردوستانه بین المللی عبارتند از :

1868   اعلامیه سن پترزبورگ

1899   کنوانسیون لاهه در مورد رعایت قوانین و عرفهای جنگ زمینی  و تطبیق اصول کنوانسیون    ژنو مصوب 1864بر جنگهای دریایی

1907    کنوانسیون لاهه برای بازبینی کنوانسیون 1899 لاهه

1925   پروتکل ژنو در مورد منع کاربرد گازهای خفه کننده ، سمی یا دیگر گازهای مشابه و روشهای باکتریولوژیک در جنگ

1929   کنوانسیون ژنو در مورد رفتار با اسرای جنگی

1949   کنوانسیونهای چهارگانه ژنو ، شامل:

     I          بهبود شرایط مجروحان و بیماران نیروهای مسلح در میدان نبرد

    II         بهبود شرایط مجروحان ، بیماران و کشتی شکستگان نیروهای مسلح در دریا

    III       رفتار با اسرای جنگی

    IV       حمایت از غیر نظامیان در زمان جنگ

1954    کنوانسیون لاهه برای حمایت از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه

1977   پروتکل اول و دوم الحاقی به کنوانسیونهای ژنو 1949 برای حمایت از قربانیان مخاصمات مسلحانه بین المللی و غیر بین المللی

1980     کنوانسیون منع یا محدودیت استفاده از سلاحهای خاص معاهده ای

1993      کنوانسیون منع تکمیل ، تولید ، ذخیره سازی و کاربرد سلاحهای شیمیایی و نابود سازی آنها

1997 کنوانسیون منع ذخیره سازی ، تولید و تجارت مینهای ضد نفر و منع استفاده و نابود سازی آنها

1998 اساسنامه دیوان بین المللی کیفری

2000 پروتکل الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک در مورد کودکان سرباز

 

آیا «حقوق بشردوستانه» با «حقوق توسل به زور» یکسان است؟

شاید این پرسش مطرح شود که آیا حقوق بشردوستانه ، اصل توسل به زور و اقدام به جنگ را ممنوع می کند  ؟ باید گفت که پاسخ این سئوال منفی است .در حقیقت  شاخه دیگری از حقوق بین الملل در مورد ممنوعیت توسل به جنگ بحث می کند .

 همانطور که قبلا" هم گفتیم حقوق بشردوستانه می کوشد با وضع مقرراتی ، از خشونت بی اندازه در جنگها جلوگیری کند . برای رسیدن به این منظور  حقوق بشردوستانه حق دولتها را در انتخاب سلاح ها و روشهای جنگی محدود و از قربانیان درگیری های مسلحانه حمایت می کند . اما در حقوق بشردوستانه هیچ توجهی به علت جنگ و قانونی یا غیرقانونی بودن آن نمی شود و تنها مساله ای که مورد نظر است حمایت از قربانیان جنگ و کاهش خشونت آن است . بنابراین حقوق بشردوستانه بدون توجه به علت جنگ و قانونی یا غیرقانونی بودن و صرف نظر از اینکه قربانیان متعلق به کدام یک از دو طرف درگیری هستند ،‌از آنها حمایت می کند . این همان چیزی است که با عنوان Jus in bello  یعنی (حقوق در جنگ) یا حقوق بشردوستانه شناخته می شود .

اما Jus ad bellum  یعنی « حقوق جنگ » یا « حقوق توسل به زور » مفهومی متفاوت دارد . خوب است بدانید که حتی تا پایان جنگ جهانی اول ، جامعه بین المللی جنگ را ممنوع و غیرقانونی نمی دانست . در آن زمان جنگ راهی معمول برای حل اختلافات دولتها بود . اما پس از جنگ جهانی اول تلاشهایی برای ممنوع کردن جنگ آغاز شد و سرانجام منشور سازمان ملل متحد که در 1945 به تصویب دولتها رسید توسل به جنگ را ـ جز در حالت دفاع از خود ـ ممنوع و غیرقانونی اعلام کرد . بنابراین امروز توسل به جنگ در روابط بین الملل ممنوع است و حتی جرم تلقی می شود .

پس Jus ad bellum در واقع حقوق توسل به جنگ است و موضوع آن اصلا" از قلمرو حقوق بشردوستانه خارج است.

فرق حق در جنگ حق برجنگ

 یعنی (حقوق در جنگ) یا حقوق بشردوستانه شناخته می شود

یعنی « حقوق جنگ » یا « حقوق توسل به زور » مفهومی متفاوت دارد .

(قانون پیشگیری از جنگ) تلاش می کند تا توسل به زور را در میان دولتها محدود نماید. برطبق منشور سازمان ملل متحد، دولتها باید از تهدید یا بکارگیری زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی دولت دیگر اجتناب کنند (بند 4، ماده 2). در صورت دفاع یا پیروی از تصمیمات اتخاذی شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت فصل هفتم منشور سازمان از این اصل مستثنی می باشند.

در شرایط درگیری مسلحانه بین المللی، تعیین اینکه کدام دولت ناقض منشور سازمان ملل متحد می باشد اغلب کار دشواری است. اِعمال حقوق بشردوستانه شامل محکوم کردن طرفین نقض کننده نمی شود چرا که از آنجایی که هر یک از طرفین متخاصم مدعی خواهد شد که قربانی خشونت است این کار باعث ایجاد ستیزه و جدل شده و مانع از پیاده سازی این حقوق می شود. به علاوه، حقوق بین المللی بشردوستانه برای حمایت از قربانیان جنگ و حقوق اساسی آنها تعبیه شده است و وابستگی آنها به هر یک از طرفین درگیری اهمیتی ندارد.

حتی تا پایان جنگ جهانی اول ، جامعه بین المللی جنگ را ممنوع و غیرقانونی نمی دانست .

 

 

یکی از اهداف اصلی حقوق بین المللی بشردوستانه حمایت از غیرنظامیان و اشیاء غیرنظامی است. اشخاص، صرف نظر از جنسیت، قومیت، ملیت، دین، عقاید سیاسی و یا هرگونه معیار اینچنین، مورد حمایت هستند.

 

 

معاهدات و حقوق عرفی

«حقوق معاهدات» و «حقوق عرفی بین الملل» منابع اصلی حقوق بین المللی حقوق بشردوستانه هستند. معاهدات، مانند کنوانسیون های چهارگانه ۱۹۴۹ ژنو و پروتکل های الحاقی ۱۹۷۷، منابع مکتوبی هستند که دولت ها به طور رسمی قواعد خاصی را بر آن اساس ایجاد می کنند. حقوق عرفی بین الملل از «رویه های عمومی پذیرفته شده به عنوان قانون» مشتق می شود.

 

کنوانسیون اول ژنو در هنگام جنگ سربازان زخمی و بیمار در خشکی را مورد حمایت قرار می دهد.

 

کنوانسیون سوم ژنو به اسرای جنگی می پردازد.

کنوانسیون چهارم ژنو ناظر بر حمایت از غیرنظامیان، شامل آنهایی که در مناطق تحت اشغال هستند می باشد.

 

بنابراین مقررات حقوق بشر در زمان جنگ هم لازم الاجرا هستند. اما همه انواع حقوق بشر اعتبار یکسانی ندارند. برخی از انواع حقوق بشر هستند که در هیچ شرایطی و به هیچ وجه قابل تعلیق نیستند. به این گروه از حقوق بشر «هسته سخت » حقوق بشر می گویند. در مقابل برخی از انواع حقوق بشر هم وجود دارند که دولتها می توانند در شرایط اضطراری، ‌موقتا" و با ارائه دلیل موجه آنها را به حالت تعلیق درآوردند. نمونه این قبیل حقوق، حق آزادی رفت و آمد و آزادی اجتماعات است.

از سوی دیگر در زمان وقوع درگیری مسلحانه یک سیستم ویژه حقوقی قابلیت اجرا می یابد. این سیستم ویژه ، حقوق بین الملل بشردوستانه است که هدف آن حمایت از قربانیان جنگ ها و تنظیم نحوه هدایت درگیری است. از آنجا که اساسا" حقوق بشردوستانه برای اجرا در شرایط اضطراری ایجاد شده است لذا هیچ گونه تخطی از آن مجاز نیست.

 

 

 اسناد و معاهدات اصلی حقوق بشر عبارتند از :

1948      اعلامیه جهانی حقوق بشر

1948      کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل کشی

1950      کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های بنیادین

1965      کنوانسیون بین المللی محو همه اشکال تبعیض نژادی

1966      میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

1966      میثاق بین المللی حقوق اقتصادی ،‌اجتماعی و فرهنگی

1969     کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر

1979     کنوانسیون ریشه کنی کلیه اشکال تبعیض علیه زنان

1981     منشور آفریقایی حقوق بشر و مردم

1984     کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتار ها یا مجازاتهای ظالمانه ، غیرانسانی یا خفت بار

1989     کنوانسیون حقوق کودک

 

اما در شورش ها و اغتشاشات داخلی ، حقوق بین الملل بشردوستانه قابل اجرا نیست . در حقیقت در این قبیل ناآرامی های داخلی که از شدت کمی برخوردارند و به حد یک درگیری مسلحانه داخلی نمی رسند ، مقررات حقوق بشردوستانه قابلیت اجرا ندارند و در عوض مقررات حقوق داخلی کشور مربوطه و برخی مقررات حقوق بشری لازم الاجرا هستند .

جنگهایی است که در یک طرف آن نیروهای مسلح مخالف دولت و در طرف دیگر نیروهای مسلح دولتی قرار دارند . البته این نیروهای مسلح مخالف دولت باید سازمان یافته و دارای فرماندهی مسئول باشند .

--------------------------------------------------------

رفتار انسانی با افراد بازداشتی طبق کنوانسیون سوم ژنو بعد پایان مخاصمات باید ازادشون کنی

نقض حقوق بشردوستانه توسط فرد ضمانت اجرا کیفری داره. نقض حقوق بشردوستانه توسط دولت مسئولیت بین المللی دولت ها رو به همراه داره.

مرجع نظارتی بر فعالیت های هسته ای ازانس انرزی اتمی

ارگانی که داری درخواست نظر مشورتی از دیوان میخواد باید حوزه کاری اش مرتبط با اون نظر مشورتی باشه نمیشه وزارت بهداشت در حوزه انرزی اتمی نظر مشورتی بخواد

۳ - معاهدات اصلی و مهم حقوق بین‌الملل بشردوستانه

[ویرایش]

۳.۱ - کنوانسیون‌های لاهه

کنوانسیون‌های لاهه: این کنوانسیون‌ها در سال‌های ۱۸۹۹ و ۱۹۱۷ به تصویب دولت‌ها رسید و شامل قواعد و مقرراتی در مورد تعیین حقوق و تکالیف طرفین مخاصمه و محدود نمودن به‌کارگیری روش‌ها و ابزارهای جنگی است.
 

۳.۲ - کنوانسیون چهارگانه ژنو و پروتکل‌ها الحاقی به آنها

کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو در سال ۱۹۴۹ و دو پروتکل الحاقی به آن در سال ۱۹۷۷ به تصویب رسیدند. که به ترتیب در مورد حمایت از افراد (نظامی و غیرنظامی) مخاصمات مسلحانه بین‌المللی مخاصمات مسلحانه و غیر بین‌المللی است. مجموعه اینها بدنه اصلی حقوق بین‌المللی بشردوستانه مدرن را تشکیل می‌دهند و از افرادی‌که در مخاصمات مسلحانه شرکت نمی‌کنند (غیرنظامیان) و یا اینکه به مشارکت خودشان در مخاصمه چاپان داده‌اند (مجروحین، بیماران، اسیران و غیره) حمایت می‌کند.

---------------------------

عرف منبع اصلی مخاصمات مسلحانه داخلیه.

ماده 3 مشترک بخشی از حقوق عرفیه درباره رفتار انسانی با کسانی که در جنگ شرکت نکردند.

----------------------------

مهم ترین نهاد ناظر کمیته بین المللی صلیب سرخه

اجرا مقررات بشردوستنانه نمیتونی موکول به طرف مقابل کنی. بر خلاف معاهدات که میشه به اصل بر عمل متقابل استناد کرد

شرط مارتنس میگه اگه معهاات در حقوق بین الملل نبود. مطابق عرف انسانیت وجدان بایستی عمل کرد

بعد از پایان مخاصمات فعال اسرای جنگی باید فورا ازاد بشن

در صورت شک که طرف نظامیه یا غیر نظامی اصل احتیاط رعایت کن وطرف رو غیر نظامی بگیر