اصل برابری حاکمیت

معنای سادۀ اصل برابری حاکمیت این است که کلیه دولتها دارای حق حاکمیت برابر اند و این حق باید از سوی دولتها احترام شود. همه دولتها حقوق و وظایف برابر دارند و همه، بدون درنظرداشت تفاوتهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، جمعیتی، جغرافیایی و غیره اعضای (هموندان) متساوی الحقوق جامعه بین المللی میاشند.

- همه دولتها، به حقوق، باهم برابر اند. هر دولت از حقوق ویژۀ حاکمیت به شکل پوره بهره مند میشود.
- دولت ها مکلفند برابری حاکمیت و ویژگی های همدیگر را احترام کنند. آنان همچنان مکلف اند کلیه حقوق مربوط به حاکمیت و حق کساوند بودن (دارای شخصیت حقوقی بودن) دولتهای دیگر را محترم شمارند.
- هر دولت حق دارد نظام سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خویش را آزادانه برگزیند، رشد دهد و قانونها و مقرره ها (پیشنوشتها)ی اداری خویش را وضع نماید. همه دولتها حقوق و وظایف مساوی دارند.

همه کشورهای از نظرحقوق بین الملل مساوری اند

حقوق بین الملل فاقد مرجع قانون گذاری است نیروسازنده حقوق بین الملل عرف ومعاهده است
- دولت ها مکلف اند حقوق همدیگر را در مورد برقراری و استواری روابط با سایر دولتها، احترام گذارند.
- هر دولت حق دارد در سازمانها و قرارداد های بین المللی اشتراک نماید.

منظور از برابری، برابری حقوقی است و مراد از حاکمیت، حاکمیت دولتی (حاکمیت ملی، حاکمیت کشوری) است.
برابری حاکمیت به این معناست که همه دولتها (کشورها) مطابق به حقوق بین الملل حقوق برابر دارند. برابری حقوق و حق حاکمیت دو روی یک سکه اند و برابری حقوق از حق حاکمیت جداناپذیر است. برابری حقوق بیانگر اینست که دولتها بمثابۀ کساوندان (شخصیتهای حقوقی) حقوق بین الملل[3]، متساوی الحقوق تلقی میشوند. 

رابری حق حاکمیت دولتها باهمدیگر در حقوق بین الملل با برابری حقوق افراد باهمدیگر در حقوق ملی مقایسه پذیر اند. همه افراد در برابر قانون داخلی مساوی و یکسان اند. اما انسانها از سببهای گوناگون مانند عمر (زاد)، جنس، زبان، رنگ پوست، باورهای اجتماعی، مذهب، آموزش وغیره و غیره باهم متفاوت میباشند

 

اما تامین برابری حقوقی کار ساده نیست. کشورهای بزرگ از برتریهای اقتصادی، نظامی و سیاسی که دردست دارند برای اعمال نفوذ خویش بر کشورهای دیگر همواره سود میبرند و گاهی یک کشور را به یک آلۀ دست، فاقد حاکمیت و صلاحیت تبدیل میکنند. ازینروست که بسیاری از نوسندگان برابری حقوق برای کساوندان (شخصیتهای) حقوق بین الملل را افسانه مینامند. تاریخ روابط بین المللی همواره مملو از کشمکشها برای اعمال نفوذ و سلطه است. کنون هم همین طرز فکر و عمل زیانهای فراوان به امر همکاریهای بین المللی، نظم حقوقی بین المللی وارد نموده است.